«Tavus kuşu»

Hiç bir kuşun boy ölçüşemeyeceği güzellikteki üst kuyruk tüyleriyle meşhurdur. Fakat bu güzel kuyruk kuşun yalnız erkeklerinde vardır. Dişi, erkeğe kıyasla çirkindir.

Erkek tavus kuşu çiftleşme mevsiminde, mavi gözlerle süslü sedefli altın ve yeşil tüylerden meydana gelmiş kuyruğunu yelpaze gibi açarak göz önüne serer. Bu güzel tüyler, aslında siyahımsı renkte olup yelpaze tüylerinin altında gizli bulunan gerçek kuyruk tüyleri değildir. Kuşun  kendi  yaklaşık olarak 110-125 santim, kuyruğu ise 120-130 santim uzunluğundadır. Kuyruğunun güzelliğine karşılık tavus kuşunun çirkin ayakları ve tatsız bir çığlığı vardır. Kanatları kısa olduğundan kovalanınca dahi bir süre koşar ve ancak yüksekçe bir yere varınca kendini havaya bırakır. Bununla beraber pek uzağa uçamaz. Nedense insandan çok, köpeklerden ve başka iri dört ayaklı memelilerden korkar.
Birçok dillerdeki «tavus kuşu kadar kibirli», deyimi, bu kuşun, güzelliğinin farkında olduğuna delildir. Bu hal zaten tavus kuşu'nun,  kuyruğunu, sade renkli dişilerden başka, kendisini seyreden  insanlara yelpaze gibi açmasından bellidir.
Tavus kuşu Güney Doğu Asya ile Doğu Hint adalarının yerlisidir. Eskiden bazı Doğu memleketlerinde mevki sahiplerinin, üzerine tavus kuşu tüyü takmaları âdetti. Birçok ülkelerin folklorunda tavus kuşu'nun bahsinin geçmesi, bu kuşun yüzyıllar önce evcilleştirildiğini gösterir. Hindistan'ın birçok bölgelerinde kutsal bir kuş sayılır ve himaye görür. Birçok Hindu tapmaklarının etrafında rahipler tarafından bakılan tavus kuşu sürüleri dikkati çeker.
Tavus kuşu'nun ilk hangi tarihte Avrupa'ya götürüldüğü belli değildir. Eski Yunanlılar bu kuşu bilirlerdi. Roma imparatorlarından bazıları ise ziyafetlerde misafirlerine, Hindistan'ın en pahalı baharlarıyla pişirilmiş kazanlar dolusu tavus kuşu   beyni   ve   dili   ikram   ederlerdi.