|
Hastalıklar ve Tedavi Hava Kesesi Parazitleri
Hava Kesesi Parazitleri
Salı, 17 Şubat 2009 14:15 çağdaş Papağanlar yüksek performans ve uzun mesafe uçucularıdır. Doğal olarak uçuş sırasında vücudun oksijen ihtiyacına karşılık verecek, etkili bir solunum sistemine ihtiyaç duyarlar. Hava değişimini sağlayan akciğerlere ilave olarak , vücutlarında oksijen deposu olarak görev yapan hava keseleri bulundururlar. Bu hava keseleri ve bir takım anatomik detaylar kuşun uçabilecek kadar hafif olmasını sağlar.
Hava keselerinin büyük önemde olmasının tek sebebi uçmalarına yardımcı olması değildir. Sürekli olarak yeterince oksijen bulundururlar. Bu sebepten dolayı hava keselerindeki bir hastalık hasta kuşun ölümüne sebep olabilecek ciddi solunum güçlüklerine neden olabilir.
Ayrıca; hava keselerinde bakterilerden dolayı iltihaplanma bu önemli organı tehdit eden diğer bir ciddi hastalıktır. Hava keseleri kuşun içinde boşluklar oluşturudğundan dolayı parazitlerin bulaşmasına mahkumdurlar(*) . 0,7mm boylarıyla hava sömüren bakteri(Sternostoma tracheacolum) insan gözüyle görünemez. Bu parazitler nemli koşullarda yaşadığından tedavi başlamadıysa, soluk borusuna da yerleşir ve orada başarılı bir şekilde çoğalır.
Uyarı
Birds Online’ da ki bir yazar bir papağan türü olan “Australian psittacines” lere bulaşan ve hava keselerinde yayılan parazitleri tanımlayamayan ve bu bulaşma olayını çok nadir olarak nitelendiren evcil hayvan veterinerleri hakkında çok şeyler duymuş. Bu kitap görüşü eskiden olsa doğru sayılabilirdi ama günümüzde ne yazık ki değil. Son yıllarda Australian psittacines’ lerdeki bulaşma sayısında üzücü bir artış kaydedilmiştir.
Belirtiler
Bulaşmanın ilk aşamalarında kuşlar zekice ötmeyi keserler(*). Sonraları normalden daha az ıslık çalarlar ve sonunda ses tamamen boğuk bir hal alır. Enfeksiyonun ilerleyen safhalarında ciddi solunum zorlukları meydana gelir bunlara büyük solunum güçlüğü ve kuyruk titremesi de dahil . Özellikle geceleri ve efor harcadıkları sırada(mesela uçarken) hırıltılı ve iniltili nefes alma sesleri kimi zaman astımatik ıslığa dönüşebilir. (örneği dinleyin , hasta bir kuşa ait ses dosyası, wav dosyası, 282 kb ).
Hastalıklı hayvanlar zor nefes aldıklarından dolayı bazen dakikalarca öksürebilir. Bazı zamanlarda bu acı veren parazitlerden kurtulmak için kuvvetlice öksürürler. Öksürme hareketinden hemen sonra, kuşlar kafalarını sallarlar, bu onlara kursak iltihabından dolayı acı çekiyor görüntüsü verir(kesik kursak). Hava kesesi parazitlerinin yayılmasına rağmen balgam oluşumu gözlenmez. Hastalığın son evresinde kuş nefes alamayacak kadar zayıf düşer, fiilen boğularak acı içinde telef olur. Bulaşmadan sonra ilk belirtilerin görülmesi aylar sonra olabilir. Buna rağmen yıllarca tek başına yaşamış yalnız bir kuşunuz varsa, çok küçük bir bulaşmadan bile acı çekmesi olasıdır. Herhangi bir durumda kuş veterinere götürülmelidir.
Taşınma
Hava kesesi parazitleri birbirine yakın duran kuşların öksürmesiyle hava yoluyla bulaşır. İçme suları diğer bir bulaşma yoludur. Eğer sürüden bir kuş bu parazitlerin bulaşmasından dolayı rahatsızsa aynı içme suyunu kullandıklarından dolayı bütün kuşlarınıza hastalık bulaşmış gibi tedbir almanız önerilir. Tedavi sırasında tek bir kuşunuz bile olsa içme suyunu dikkatlice temizlemeniz çok önemlidir. Çünkü ilaçlarla tedaviye rağmen kuşunuz o sudan tekrar enfeksiyon kapabilir.
Tedavi
Tedavide ele alınacak tek bir kural vardır: eğer veterinere götürmezseniz kuş ölecektir! Parazitleri öldürmek için; veteriner kuşunuzun boyun ve kürek kemiği arasına bir ilaç damlatacaktır. Bu ilaç kuşun içine geçerek(!) parazitlere karşı bir zehir görevi görüp, onları yok eder. Tedavi üç defa tekrarlanmalıdır; tedavinin birinci, beşinci ve dokuzuncu günlerinde.tedavinin ilk uygulamasından sonra 24 saat içinde genellikle bir iyileşme vardır. Avrupada çoğu durumda Ivomec isimli bir madde kullanılır. Dünyanın farklı yerlerinde farklı maddeler de kullanılabilir.
Başka Neler Yapılabilir ?
Kuşun iyileşmesine yardımcı olacaksak; kuşun efor harcamaması hayati bir gerekliliktir. Bu yüzden hava keselerindeki parazitlerden tamamen kurtulana kadar uçmasını engellemeyisiniz. Kuşunuzun soluk alma hızının tutarlı olması oksijen alıp vermeyi kolaylaştırır.
Eğer kuş çok zayıfsa onu sıcak bir terapiyle rahatlatmalısınız( bilgi için tıklayın warmth therapy). Kuşun kızılötesi ışığa tepkisini inceleyin. Eğer ona yararlıysa günde birkaç saat yakınlarına bir lamba kurun. Fakat mutlaka gözetiminiz altında yapın bunu çünkü yanık riski olabilir!
|
